CECHY I ELEMENTY PROGRAMÓW REWITALIZACJI
Pojęcie rewitalizacji
Rewitalizacja miast to najbardziej kompleksowa odpowiedź na degradację społeczną, gospodarczą, przestrzenną, techniczną i środowiskową polskich miast. Takie podejście wynika wprost z zapisów Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020, w której drugi cel strategiczny „Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych” obejmuje m.in. cel szczegółowy „Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze”.
Stwierdzono, że skala problemów miast wymusza podjęcie skoordynowanych działań zmierzających do ich rozwiązania. Badania wykazały, że ok. 20% terenów zurbanizowanych w Polsce to obszary zdegradowane, a 11% to dzielnice śródmiejskie w stanie kryzysu. Obszary te są zamieszkane przez ok. 2 miliony osób , z których znaczna część korzysta ze świadczeń pomocy społecznej, ma problemy ze znalezieniem lub utrzymaniem pracy, w codziennym życiu doświadcza problemów patologii społecznych lub ma utrudniony dostęp do usług publicznych. Niska jakość życia w wymiarze społeczno-ekonomicznym nakłada się często na złe warunki mieszkaniowe. Luka remontowa w Polsce od wielu lat pozostaje na niezmienionym poziomie ok. 36 mld zł .
Doświadczenia innych krajów dowodzą, że skuteczna i efektywna rewitalizacja miast to wielokierunkowe działania na rzecz społecznej, przestrzennej i ekonomicznej odnowy obszarów zdegradowanych, przy zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych podmiotów .
Zgodnie z założeniami dokumentów strategicznych rewitalizacja prowadzona w miastach ma być procesem kompleksowych, interdyscyplinarnych przemian ukierunkowanych na wyprowadzenie obszarów zdegradowanych z kryzysu.
NASZ PROJEKT
Rewitalizacja Śródmieścia Hrubieszowa szansą na eliminację zjawisk kryzysowych oraz ożywienie społeczno – gospodarcze miasta
Modelowy projekt będzie polegał na wykorzystaniu dziedzictwa kulturowego miasta przy wsparciu podmiotów ekonomii społecznej i uczelni jako narzędzia do ożywienia społeczno-gospodarczego, rozwoju przedsiębiorczości i turystyki poprzez:
- rewitalizację historycznej zabudowy miasta i połączenie jej z odtworzeniem oraz zagospodarowaniem murowanych podziemi http://podziemnyhrubieszow.pl/
- nawiązanie współpracy z Gminą Wiejską Hrubieszów - utworzenie w Hrubieszowie filii CIS
- opracowanie procedury i systemu wsparcia dla przedsiębiorców z obszaru rewitalizowanego – wypracowanie modelu rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego o własności prywatnej
Pierwszym działaniem będzie wykonanie inwentaryzacji, a następnie opracowanie wstępnej koncepcji zabezpieczenia i zagospodarowania murowanych podziemi. Śródmieście to obszar występowania specyficznej degradacji tkanki miejskiej. Od dawna obserwuje się nasilanie procesu niszczenia budynków i ciągów komunikacyjnych. Widoczne są one w spękaniach budynków, ich osiadaniu oraz
w zapadaniu się ulic i chodników. Stwierdzono, że w znacznym stopniu ma to związek z istnieniem wielopoziomowych zdegradowanych podziemnych konstrukcji Budynki przewidziane do rewitalizacji to historyczna zabudowa mieszcząca się nad podziemiami wymagająca głębokiej renowacji
Podziemia jako lokalny produkt turystyczny, przyciągając turystów, pobudzi lokalną przedsiębiorczość, zaktywizuje mieszkańców, umożliwi przebranżowienie przedsiębiorcom i pomoże w stworzeniu miejsc pracy
Miasto w 2015 r. podpisało z AGH w Krakowie porozumienie o współpracy w zakresie promocji i wykorzystania potencjału naukowego dla zabezpieczenia historycznej zabudowy i podziemi
Na obszarze występowania podziemi planowane jest zagospodarowanie budynków na cele społeczno-gospodarcze. Budynek przy ul. Pl. Wolności to historyczna zabudowa. Przeznaczony będzie na działalność Centrum Aktywności Lokalnej w którym będzie m.in. filia CIS, KIS, biuro porad obywatelskich, świetlica socjoterapeutyczna, kluby młodzieżowy i seniora. Utworzenie filii CIS wynika
z analiz społecznych, które potwierdzają wysoki wskaźnik osób długotrwale bezrobotnych oraz objętych wsparciem opieki społecznej na obszarze rewitalizowanym
Budynek przy ul. Targowej będzie siedzibą Hrubieszowskiego Centrum Dziedzictwa (HCD) w którym będzie się mieściła m.in. Miejska Biblioteka Publiczna która prowadzi Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej (http://hrubieszow.archiwa.org) HCD będzie integrowało lokalną społeczność, przyczyniało się do kształtowania postaw obywatelskich wynikających z bogatego dziedzictwa kulturowego miasta, co będzie miało istotny wpływ na ukazanie pozytywnych aspektów rewitalizacji Śródmieścia
Budynki, w których będą siedziby CAL i HCD będą skomunikowane podziemnymi przejściami co dodatkowo wpłynie na ich atrakcyjność kulturalno – turystyczną
W ramach pilotażu planowane jest rozwiązanie problemu zdegradowanych lokali handlowo-usługowych (tzw. Hrubieszowskie Sutki) w sąsiedztwie w/w budynków Przy udziale przedsiębiorców opracowany zostanie model działań, który regulował będzie zagadnienia formalno-prawne oraz możliwość uzyskania wsparcia finansowego na przeprowadzenie rewitalizacji, która będzie komplementarna z działaniami realizowanymi przez Miasto
Zaimplementowane procedury pokażą i posłużą innym miastom jak wykorzystać istniejący potencjał dziedzictwa historyczno-kulturowego